Mexico en privacy en veiligheid

In Europa en sommige andere landen van de wereld is privacy bijna een heilig goed. Hoewel veel mensen gewoon hun locatie op de telefoon hebben aanstaan willen ze zeker weten dat hun data binnen de veiligheid van de Europese grenzen blijft. Beetje overtrokken allemaal want hoe veilig is het veilige Europa, maar goed dat is een ander artikel voor een andere tijd. Privacy en veiligheid in Mexico, fasten your seatbelts. 

Privacy in Mexico, dit kan echt een heel kort artikel worden. In Mexico heb je geen privacy. Simpel.

De geldautomaat laat vrolijk je resterende saldo zien voor iedereen achter je (geen streep op de grond) duidelijk leesbaar. Caissières en klanten kijken ongegeneerd mee met het intoetsen van je pincode, en je telefoonnummer ligt op straat, iedereen verkoopt het. Doe je een betaling naar een debit-card dan kijkt de ontvanger vrolijk mee of je het wel goed doet en kijkt dus direct in de bankapp en als je aan het loket staat schreeuwt de beambte rustig je naam en toenaam door de zaal, of je persoonlijke gesprek wordt 10x onderbroken door klanten die “even”……..nadat hij eerst 10 minuten heeft staan meeluisteren.

En, last but not least, overal hangen camera’s. En nu denken veel mensen, ja maar het is ook een ontwikkelingsland, die werken toch niet. Ha! Fout! Inmiddels heeft meer dan de helft van alle staten in Mexico  een State of the Art beveiligingscentrale waar dag en nacht naar videobeelden gekeken wordt waarop jij voorbijloopt, rijdt of rent. Bijvoorbeeld bij Cancun staat een groot complex van C5 achter hoge muren en hekken .

C5, Centro de Control, Comando, Comunicación, Cómputo y Calidad. 

(lees hier het Spaanstalige artikel van de Federale Overheid over C5 (klik) )

Alles wat je doet is inzichtelijk

In Mexico is digitalisering een ding zeg maar, veel Staten hebben een eigen app waar je bijvoorbeeld een digitaal rijbewijs en digitale kentekenplaten kunt regelen, niet meer altijd noodzakelijk fysiek, en agenten hebben een scan om de code te lezen en te zien of je up to date bent met je papieren. Boetes worden niet altijd meer handmatig uitgegeven maar gewoon digitaal verstuurd, er zijn zelfs staten waar je in een app kunt kijken of je openstaande digitaal verzonden boetes hebt, want je krijgt ze gewoon in de mail.

Ik woon nu al een tijdje in Yucatan, de meest veilige staat van Mexico zo zegt men. Toch gebeurt ook hier een boel ongein, maar ik kan me niet onttrekken aan het idee dat ik een beetje in het Friesland van Mexico woon: een eigenzinnig staatje met eigen vlag en volkslied wat wel onder de Federale Overheid valt, maar nog meer dan in andere staten een eigen koninkrijk is.

De politiedienst heeft andere auto’s. motto’s en kleuren, en elk park heeft zijn eigen park-ranger, die oplet of je niets fout doet en “fout” varieert van op het gras lopen tot drugs gebruiken of teveel zitten zoenen en vozen met je liefje.  In het begin heb je er niet zo’n erg in, wat dan begint op te vallen na een tijdje is dat er wel erg veel camera’s zijn en dan beginnen ook de rest van de details door te dringen en in te zinken. De stad is 1 grote zender van hotspots en Wifi-netwerken voor overheidsdoeleinden en alles, alles wordt in de gaten gehouden.

In Campeche zat het “kijk”-centrum tegenover het hotel waar ik sliep, als ik dan in de nacht op het balkon stond keek in naar het zachte licht van al die camera schermen en de politiedienst die daar de hele dag kijkcijfers zit te genereren. Iedereen van buiten af kan meekijken. Want “transparantie”……zo anders dan bij de C5 afdelingen die eruit zien als een vestiging van De Nederlandse Bank, dikke muren, hoge poorten en ver buiten de stad vaak in een open veld zodat er op aanvallen van buitenaf goed geanticipeerd kan worden. Want als er iemand is die sacherijnig wordt van die C5 commandocentra zijn het de criminelen.

Nu is het nog voor mijn veiligheid, zo beweert men, maar er hoeft maar 1 foute president aan de macht te komen, en opeens is het niet meer voor mijn veiligheid.

Ik herinner me een verblijf in Kuala Lumpur, waar de videocontrole ook zo erg is en ingezet wordt voor meerdere doeleinden dan veiligheid. Als je dan op het perron van de trein een broodje eet hoor je een stem over jouw deel van het perron schallen dat je niet mag eten op de perrons vanwege de veiligheid. Mensen zitten achter pilaren en in dode hoeken snel hun ontbijt of lunch te verorberen, want in de trein mag het helemaal niet en daar zijn geen dode hoeken.

Kijk, dat is een soort van bemoeizucht waar ik niet op zit te wachten, ik maak zelf wel uit of ik een broodje eet of niet en dat heeft niets met veiligheid te maken, ik kan heus wel zien of de trein eraan komt terwijl ik sta te kauwen. En als ik kan instappen met een tas in mijn hand kan ik dat ook met een broodje in mijn hand.

Privacy en Veiligheid waar ligt het kantelpunt?

Ik begrijp dat al die camera bewaking een doel dient, het terugdringen van criminaliteit, en in Yucatan lijken ze daar in geslaagd, in 2018 is er 1500 miljoen peso uitgegeven aan herziening van openbare veiligheid. Er werden o.a. in 2018 1466 camera’s door de hele staat geïnstalleerd, in 2023 hangen er 6700.

Wanneer loopt het uit de hand? Op het moment van de pandemie gebruikte Mexico de gretig door Google aangeboden data om drukke punten op te sporen in de steden en om samenscholingen te achterhalen, gekoppeld aan de data van de zendmasten waar telefoons inloggen. Hele kaarten werden gepresenteerd tijdens de dagelijkse persconferenties van bijvoorbeeld Mexico Stad waar dan hot-spots werden gemarkeerd als mogelijke brandhaarden voor virus verspreiding. Veel steden volgend dat voorbeeld, en mijn supermarkt in Playa del Carmen lag midden in zo’n hot-spot. Gekoppeld aan besmettingscijfers werden en dan spandoeken opgehangen en meer maatregelen getroffen. Rondhangen was verboden, doorlopen een must, maskers verplicht en je kreeg zowat een douche met gel als de de winkel inging bij wijze van spreken.

Dat zijn toch momenten dat ik me op mijn hoofd krab, want dat is voor mij een stap te ver. Want dan wordt mijn recht op privacy wel heel erg geschonden, net als die schreeuwende baliemedewerker die mijn hele privé leven de wachtruimte ingooit.

Waar Nederland zich dan zorgen maakt over wat de AH doet met de data van de klantenpas, maak ik me veel meer zorgen wat mijn provider doet met mijn data, en de winkelbediende die perse mijn telefoonnummer moet hebben, en de overheid die mij volgt met camera’s. Ik weet wel, ze volgen niet mij persoonlijk, maar toch……ze kijken wel mee als ik op een terras zit, in mijn tas rommel, een propje papier op straat laat vallen of een keer niet helemaal stop in een doodstille straat bij een cuatro alto.

Toch heeft Mexico een wet voor bescherming van persoonlijke data en hoe omgegaan moet worden met digitale opslag van persoonlijke gegevens zoals vingerscans en iris-scans en andere data, bijvoorbeeld voor banken. Deze wet stamt uit 2010 en wordt regelmatig ge-update. Vaak teken ik een vaag consent formulier, bij de overheid voornamelijk, dat ik op de hoogte ben van de wijze waarop zij mijn data verwerken.

Maar ondertussen verkoopt de telefoonmaatschappij en de (online )winkel gewoon mijn telefoonnummer en ontvang ik de ene spam sms na de andere.

Voor mij neigt Mexico momenteel met alle digitalisering en mee gluren naar een kantelpunt waarvan ik denk: vind ik dit nog wel prettig?

Leuk een digitaal rijbewijs, maar ik moet wel registreren met een RFC nummer of een CURP nummer, en dan zit ik weer ergens in het systeem. En daar gaat het om, mensen binnenharken in het systeem. Het hele Bienestar programma van de overheid bijvoorbeeld (het welvaartsprogramma voor de minima zeg maar)  gaat om mensen in een systeem te krijgen, registreer je, want dan heb je recht op pensioen, op gratis zorg, op gratis bankieren, op makkelijke leningen………

Maar waar gaat dat naar toe al dat registreren, al dat documenteren, al dat digitaliseren en al dat meegluren in mijn leven? Wie vaart daar nu echt wel bij……..?

En straks in de toekomst?

 

 

Meer lezen over de privacy wetgeving in Mexico? Klik dan hier voor een simpele uitleg